گمرک یکی از مهمترین سازمانهای دولتی در هر کشوری است که وظیفه اجرای قوانین و مقررات گمرکی را بر عهده دارد. این سازمان با کنترل ورود و خروج کالاها و افراد به کشور، نقش مهمی در حفظ امنیت اقتصادی و ملی ایفا میکند. در سالهای اخیر، گمرک ایران با هدف تسهیل و تسریع امور گمرکی، اقدام به راهاندازی سامانه جامع گمرکی (EPL) کرده است. یکی از مهمترین بخشهای این سامانه، بخش کارشناس مجازی گمرک است. در این مقاله، قصد داریم به بررسی کارشناس مجازی گمرک، مزایا، معایب و روند کار آن بپردازیم.
کارشناس مجازی گمرک کیست؟
کارشناس مجازی گمرک، یک کارمند رسمی گمرک است که به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL، امور گمرکی را انجام میدهد. این کارشناس، با داشتن دانش و تجربه کافی در زمینه قوانین و مقررات گمرکی، به اظهارکنندگان کالا و ترخیصکاران، در انجام امور گمرکی کمک میکند.
وظایف کارشناس مجازی گمرک
وظایف کارشناس مجازی گمرک عبارتند از:
-
بررسی اظهارنامه گمرکی
-
تعیین ارزش گمرکی کالا
-
تعیین کد تعرفه گمرکی کالا
-
صدور مجوزهای لازم برای ترخیص کالا
مزایا و معایب کارشناس مجازی گمرک
مزایا کارشناس مجازی گمرک
-
تسریع در امور گمرکی : یکی از مهمترین مزایای کارشناس مجازی گمرک، تسریع در امور گمرکی است. در گذشته، اظهارکنندگان کالا یا ترخیصکاران، برای انجام امور گمرکی، باید به صورت حضوری به گمرک مراجعه میکردند. این امر، زمان و هزینه زیادی را صرف میکرد. با استفاده از کارشناس مجازی گمرک، اظهارکنندگان کالا میتوانند به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL، امور گمرکی را انجام دهند. این امر، باعث صرفهجویی در زمان و هزینه میشود.
-
کاهش هزینههای گمرکی : یکی دیگر از مزایای کارشناس مجازی گمرک، کاهش هزینههای گمرکی است. در گذشته، اظهارکنندگان کالا یا ترخیصکاران، برای انجام امور گمرکی، باید به صورت حضوری به گمرک مراجعه میکردند. این امر، مستلزم صرف هزینههای رفت و آمد، اقامت و غیره بود. با استفاده از کارشناس مجازی گمرک، اظهارکنندگان کالا میتوانند به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL، امور گمرکی را انجام دهند. این امر، باعث کاهش هزینههای گمرکی میشود.
-
کاهش فساد در گمرک : کارشناس مجازی گمرک، نقش مهمی در کاهش فساد در گمرک ایفا میکند. در گذشته، اظهارکنندگان کالا یا ترخیصکاران، برای انجام امور گمرکی، باید به صورت حضوری به گمرک مراجعه میکردند. این امر، زمینهساز فساد و رانت در گمرک بود. با استفاده از کارشناس مجازی گمرک، اظهارکنندگان کالا میتوانند به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL، امور گمرکی را انجام دهند. این امر، باعث شفافیت در امور گمرکی و کاهش فساد میشود.
-
افزایش شفافیت در امور گمرکی : کارشناس مجازی گمرک، نقش مهمی در افزایش شفافیت در امور گمرکی ایفا میکند. در گذشته، اظهارکنندگان کالا یا ترخیصکاران، برای انجام امور گمرکی، باید به صورت حضوری به گمرک مراجعه میکردند. این امر، باعث عدم شفافیت در امور گمرکی بود. با استفاده از کارشناس مجازی گمرک، اظهارکنندگان کالا میتوانند به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL، امور گمرکی را انجام دهند. این امر، باعث شفافیت در امور گمرکی و افزایش نظارت بر عملکرد کارشناسان گمرک میشود.
معایب کارشناس مجازی گمرک
-
عدم امکان ارتباط مستقیم بین اظهارکننده و کارشناس گمرک : یکی از معایب کارشناس مجازی گمرک، عدم امکان ارتباط مستقیم بین اظهارکننده و کارشناس گمرک است. در گذشته، اظهارکنندگان کالا یا ترخیصکاران، در صورت وجود هرگونه سوال یا مشکل، میتوانستند به صورت حضوری با کارشناس گمرک ارتباط برقرار کنند. با استفاده از کارشناس مجازی گمرک، اظهارکنندگان کالا باید سوالات یا مشکلات خود را به صورت مکتوب از طریق سامانه EPL مطرح کنند. این امر، ممکن است باعث تاخیر در حل مشکلات شود.
-
احتمال بروز اشتباه در ارزیابی کالا : یکی دیگر از معایب کارشناس مجازی گمرک، احتمال بروز اشتباه در ارزیابی کالا است. کارشناس مجازی گمرک، با استفاده از اطلاعات موجود در سامانه EPL، ارزش گمرکی کالا را تعیین میکند. این اطلاعات ممکن است کامل یا دقیق نباشد. در صورت بروز اشتباه در ارزیابی کالا، ممکن است اظهارکننده کالا متحمل خسارت شود.
روند کار کارشناس مجازی گمرک
روند کار کارشناس مجازی گمرک به شرح زیر است:
-
اظهارکننده کالا، اطلاعات مربوط به کالا و واردات آن را در سامانه EPL وارد میکند.
-
کارشناس مجازی گمرک، اظهارنامه گمرکی را بررسی کرده و در صورت عدم وجود مشکل، ارزش گمرکی و کد تعرفه گمرکی کالا را تعیین میکند.
-
کارشناس مجازی گمرک، مجوزهای لازم برای ترخیص کالا را صادر میکند.
پیشنهادات برای بهبود کارشناس مجازی گمرک
کارشناس مجازی گمرک، یک طرح نوآورانه است که میتواند به تسریع و تسهیل امور گمرکی کمک کند. با توجه به مزایا و معایب این طرح، میتوان پیشنهاداتی برای بهبود آن ارائه کرد. با بهبود این طرح، میتوان از مزایای آن بیشتر بهرهمند شد و معایب آن را کاهش داد. برخی از این پیشنهادات عبارتند از:
-
ایجاد امکان ارتباط مستقیم بین اظهارکننده و کارشناس گمرک : یکی از مهمترین معایب کارشناس مجازی گمرک، عدم امکان ارتباط مستقیم بین اظهارکننده و کارشناس گمرک است. این امر، ممکن است باعث تاخیر در حل مشکلات شود. برای رفع این مشکل، میتوان امکان ارتباط مستقیم بین اظهارکننده و کارشناس گمرک را در سامانه EPL فراهم کرد. این ارتباط میتواند از طریق چت آنلاین، تماس تلفنی یا سایر روشها انجام شود.
-
بهبود روشهای ارزیابی کالا : یکی دیگر از معایب کارشناس مجازی گمرک، احتمال بروز اشتباه در ارزیابی کالا است. برای رفع این مشکل، میتوان روشهای ارزیابی کالا را بهبود بخشید. به عنوان مثال، میتوان از روشهای ارزیابی مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کرد. این روشها، با استفاده از دادههای تاریخی و سایر عوامل، میتوانند ارزش گمرکی کالا را با دقت بیشتری تعیین کنند.
-
افزایش تعداد کارشناسان مجازی گمرک : در حال حاضر، تعداد کارشناسان مجازی گمرک در ایران محدود است. این امر، ممکن است باعث افزایش زمان انتظار برای ترخیص کالا شود. برای رفع این مشکل، میتوان تعداد کارشناسان مجازی گمرک را افزایش داد. این امر، باعث کاهش زمان انتظار برای ترخیص کالا و افزایش رضایتمندی کاربران میشود.
سوالات متداول درباره کارشناس مجازی گمرک
سوال : چگونه میتوان از خدمات کارشناس مجازی گمرک استفاده کرد؟
پاسخ : برای استفاده از خدمات کارشناس مجازی گمرک ، باید به سامانه EPL مراجعه کرده و ثبتنام کنید. پس از ثبتنام، میتوانید اطلاعات مربوط به کالا و واردات آن را در سامانه وارد کنید. کارشناس مجازی گمرک، اظهارنامه گمرکی را بررسی کرده و در صورت عدم وجود مشکل، ارزش گمرکی و کد تعرفه گمرکی کالا را تعیین میکند.
سوال : آیا کارشناس مجازی گمرک در تمام گمرکات ایران فعال است؟
پاسخ : خیر، کارشناس مجازی گمرک در حال حاضر تنها در برخی از گمرکات ایران فعال است. در آینده، قرار است این طرح در تمام گمرکات ایران اجرایی شود. اینها برخی از سوالات متداول در مورد کارشناس مجازی گمرک هستند. با توجه به این سوالات، میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد این طرح کسب کنید.
سوال : آیا کارشناس مجازی گمرک جایگزین ترخیصکار میشود؟
پاسخ : کارشناس مجازی گمرک، به عنوان یک ابزار کمکی برای ترخیصکاران استفاده میشود. این کارشناس، امور گمرکی را به صورت غیرحضوری و از طریق سامانه EPL انجام میدهد و نیاز به حضور فیزیکی اظهارکننده یا ترخیصکار در گمرک را حذف میکند. با این حال، کارشناس مجازی گمرک، جایگزین ترخیصکار نمیشود. ترخیصکار گمرک ، فردی آشنا با قوانین و مقررات گمرکی است که میتواند در موارد پیچیده و خاص، به اظهارکننده یا صاحب کالا کمک کند.