واژه نامه ارائه شده در این بخش از اسپیداک شامل اصطلاحات و واژه های پرکاربرد در خدمات بار هوایی بین المللی می باشد که توسط کارشناسان با تجربه و تیم فنی شرکت اس پی دی (SPD) جمع آوری شده است. نکته قابل ذکر این است که در ارائه این واژه نامه، بررسی ادبی و لغوی اصطلاحات، هدف SPD نبوده است و صرفاً جنبه کاربردی دارد.

صادرات کالا به معنای خروج کالا با مجوز گمرکات از کشور به دیگر کشورهاست.
عبارت است از ورود کالا با مجوز گمرکات از کشورهای دیگر به داخل کشور.
کالایی که صادرات و یا واردات آنها با رعایت ضوابط و قوانین نیاز به کسب مجوز ندارد.
کالاهایی که صدور و یا ورود آنها نیاز به کسب مجوز و یا موافقت ارگان های دولتی دارد.
کالاهایی که صادرات و واردات آنها به موجب شرع مقدس اسلام و به موجب قانون ممنوع می باشد.
ارسال نمونه کالا یا Sample با اهداف تجاری، آزمایش و یا تعمیر انجام می شود. در صورتی که کالا منع ورود و خروج نداشته باشد و یا عتیقه جات نباشد، بدون کارت بازرگانی بلامانع است و در غیر این صورت با کسب مجوزهای لازم و رعایت مقررات امکان پذیر است.
در سرویس پس کرایه، هزینه خدمات حمل کالا پس از ارائه، توسط گیرنده پرداخت می شود.
به محموله های حجیم و سنگین که ماهیت تجاری دارند کارگو گفته می شود و دارای بارنامه می باشند. در این روش حمل بار، کالا از طریق هواپیمای غیرمسافربری ارسال می گردد.
فریت بار نوعی بار مسافری محسوب می شود که ماهیت تجاری ندارد. افرادی که قصد مهاجرت و یا مسافرت دارند می توانند از این خدمات جهت ارسال لوازم شخصی خود استفاده کنند.
وجوهی است که در ازای ارائه خدمات گمرکی دریافت می شود. این هزینه ها شامل تخلیه، بارگیری یا باربری، صفافی یا بارچینی، انبارداری، آزمایشگاه، کارشناسی کالا و بدرقه است که مطابق نرخ اعلامی از طرف هیات وزیران به گمرک ابلاغ میشود.
اظهارنامه گمرکی در حقیقت ارائه اطلاعات کالاهای وارداتی و صادراتی به گمرک است، که شامل جزئیات مورد نیاز گمرک می باشد. در این بخش ارزیاب گمرک پس از بررسی کالا صحت اظهارنامه را تایید می کند.
این قبض سندی است که توسط انباردار گمرک صادر می شود و شامل اطلاعاتی مانند نوع، تعداد، وزن، انبار و تاریخ تحویل کالا است.
به مجموعه اقدامات قانونی و تشریفات گمرکی گفته می شود که به موجب آن پروانه سبز گمرکی صادر شده و افراد ذینفع مجاز به دریافت کالا می شوند. این اقدامات شامل آماده سازی، تهیه و ثبت مدارک و اسناد فیزیکی و یا الکترونیکی می باشد.
در سرویس پیش کرایه هزینه ها از فرستنده کالا و در مبدا دریافت می شود و گیرنده مبلغی را پرداخت نخواهد کرد.
واردات موقت یک رویه گمرکی است که کالا برای مدت زمان محدود و با یک هدف خاص وارد کشور مقصد می شود و ظرف مدت معینی که از قبل مشخص شده است، کالا دوباره به کشور مبدا باز گردانده می شود.
کارت بازرگانی مجوزی است که توسط شعب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران برای افراد حقیقی یا حقوقی صادر می شود و به موجب آن امکان صادرات و واردات کالا برای دارنده کارت فراهم می شود.
HS code یک سیستم عملکرد استاندارد سازی و طبقه بندی محصولات می باشد که توسط WTO تعیین شده است. در این سامانه کالاها براساس یک کد 8 تا 10 رقمی طبقه بندی می شوند.
پکینگ لیست شامل اطلاعاتی نظیر نوع کالا، وزن، حجم و تعداد اقلام در بسته می باشد. از پکینگ لیست معمولاً برای سهولت در حمل و نقل بین المللی و تسریع روند واردات و صادرات استفاه می کنند.
بارنامه سندی است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می شود که در آن مشخصات کالا، ارسال کننده، دریافت کننده، تعداد و وزن کالا و دیگر هزینه ها شامل بیمه و کمیسیون قید می شود. بارنامه معمولاً برای حمل و نقل های دریایی، زمینی و هوایی صادر می گردد .
به مالیات و عوارضی که دولت ها به دلایل مختلف، همچون حمایتی و مالی از کالاهای وارداتی و صادراتی اخذ می کنند، تعرفه (TARIFF) گفته می شود.
اینویس در واقع صورتحساب یا سیاهه تجاری است که در تشریفات گمرکی از طرف فروشنده، در قبال ارائه کالا برای خریدار صادر می شود.
Material Safety Data Sheet یا “برگه اطلاعات ایمنی مواد” نوعی راهنمای محصول شیمیایی یا آزمایشگاهی است که شامل اطلاعاتی نظیر ماهیت ماده، نحوه نگهداری و جابجایی مواد، شناخت عوامل خطر و راه های کنترل آن است.
پته گمرکی سندی است برای ترخیص کالا از گمرک و معمولا مناسب آن دسته از کالاهای وارداتی و مسافری با یک سقف مالی مشخص است که هم از نظر تعداد و هم از نظر ارزشی، جنبه تجاری نداشته باشد.
برگه سبز سندی است برای ترخیص کالاهای تجاری که شامل اطلاعاتی مانند نام، شرکت، نام کالای وارداتی، شماره خاص کالا، شماره سفارش، وزن، هزینه، هولوگرام، کد ۸ رقمی، شماره سفارش و قیمت اصلی کالا است.
سندی است که انباردار برای صاحب کالا و یا نماینده قانونی او پس از دریافت قبض انبار که تمام مشخصات کالا در آن درج شده است، صادر می کند. بعد از صدور این سند تحویل گیرنده مجاز است کالا را تحویل بگیرد.
مانیفست فهرست کل محموله حمل شده در یک هواپیما است و شامل مشخصات تجاری کالا مانند شماره سند حمل، فرستنده، گیرنده، تعداد و نوع بسته ها، شرح و مقدار کالا است.
کوتاژ سندی است که اطلاعات و مشخصات محموله براساس اظهارنامه در آن آورده می شود و شامل مراحل ارزیابی و نام ارزیاب می باشد. شماره این سند بر روی قبوض درآمد، سپرده، اظهارنامه و … ثبت می شود.
ترخیصیه سندی است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می شود و نشان دهنده بالامانع بودن انجام تشریفات گمرکی توسط صاحب کالا و تسویه حساب نمودن او با شرکت حمل و نقل است.
پروانه صادراتی توسط گمرک صادر می شود و به معنای آن است که مراحل ارزیابی گمرکی به پایان رسیده و صاحب محموله با کمرگ تسویه حساب نموده است. در این مرحله مقدمات خروج کالا از گمرک فراهم می شود.
حمل و نقل مرکب نوعی از حمل و نقل کالا است که حداقل از دو راه (هوایی، ریلی، دریایی، زمینی) ولی تحت عنوان یک قرارداد برای ارسال محموله استفاده می کند.